جاذبه

می‌گویند در حدود 300 سال پیش، هنگامی كه ایزاك نیوتن زیر درخت سیبی نشسته بود؛ سیبی روی سرش افتاد. نیوتن دانست كه نیروی جاذبه‌ی زمین، باعث افتادن سیب شده است.

نیوتن خیلی زود، تحقیقات را در این زمینه آغاز كرد. او می‌خواست بداند كه نیروی جاذبه‌ی زمین، تا چه فاصله‌ای مؤثر است، و بزودی دریافت كه نیروی جاذبه، به فضا، ماه، خورشید و ستارگان دیگر نیز می‌رسد؛ اما هر چه از زمین دورتر شویم، كشش جاذبه كمتر می‌شود. حالا نیوتن می‌توانست توضیح دهد كه چگونه سیارات به دور خورشید می‌چرخند. جسم كوچكی را به سر تكه نخی ببندید و دور سرتان بچرخانید. زمین، و دیگر سیارات نیز به همین طریق به دور خورشید می‌چرخند. نیروی جاذبه‌ی خورشید، می‌تواند سیارات را جابجا كند.

جسمی كه به انتهای نخ بسته شده، به شكل دایره به دور شما می‌چرخند، اما سیارات در یك مدار بیضی شكل به دور خورشید حركت می‌كنند. یك سال طول می‌كشد، تا زمین، به دور خورشید یك دور كامل بزند. سرعت زمین، هنگام چرخیدن به دور خورشید، در یك مدار بیضی شكل، 30 كیلومتر در ثانیه است.

بار دیگر، به جسمی كه در انتهای نخ، در حال چرخیدن است، بی‌اندیشید. اگر نخ، ناگهان پاره شود، چه اتفاقی می‌افتد؟ بله، جسم به شدت پرتاب و از شما دور می‌شود. اگر خورشید، ناگهان ناپدید شود، همین اتفاق برای زمین رخ می‌دهد. اما این حادثه پیش نمی‌آید. ستاره شناسان تا كنون، بارها مشاهده كرده‌اند كه ستاره‌ای منفجر شده و از بین رفته است. اما آن‌ها معتقدند كه خورشید، دچار چنین حادثه‌ای نمی شود.

زمین، شبیه یك توپ خیلی بزرگ است. از این رو، نیروی جاذبه‌اش، همیشه به سوی مركزش می باشد.

بنّا ها، برای ساختن ساختمان، از نیروی جاذبه‌ی، زمین استفاده می‌كنند. این نیرو، به آن ها كمك می‌كند كه خطی عمودی، بدست آورد. آن‌ها با استفاده از یك شاقول، مطمئن می‌شوند كه ساختمان كج نیست. شاقول، نخ بلندی است كه وزنه‌ای به انتهایش وصل است. شاقول را نزدیك دیواری كه می‌خواهند بسازند، می‌گیرند؛ و وزنه را آویزان می‌كنند. وزنه، به طرف مركز زمین كشیده می‌شود؛ و بنابراین یك خط عمودی بدست می‌آید.

اكنون، توپی را به هوا پرتاب كنید. جاذبه‌ی زمین، آن را آرام به سوی زمین می‌كشد. اگر در خلاء ( جای خالی از هوا )، یك جسم سنگین، و یك جسم سبك را از ارتفاع معینی رها كنیم؛ هردو در یك زمان به زمین می‌افتند. جاذبه‌ی زمین در خلاء، همه چیز را در یك زمان مساوی جذب می‌كند. این موضوع، در حدود 300 سال پیش، توسط دانشمندی، به نام گالیله، كشف شد. گفته می شود، او اشیاء مختلفی را با وزن‌های متفاوت، از بالای یك برج كج به زمین انداخته است. این برج مشهور، هنوز در شهر پیزای ایتالیا دیده می‌شود.

انسان، از صد‌ها سال پیش، در مورد جاذبه مطالعه كرده است. امروز، نیز، دانشمندان چیزهای بیشتری درباره‌ی آن می‌آموزند. در قرن بیستم، انسان، موفق شد كه بر كره‌ی ماه قدم بگذارد. او فهمید كه نیروی جاذبه‌ی ماه، به مراتب، ضعیف تر از نیروی جاذبه‌ی زمین است. زیرا، ماه از زمین، بسیار كوچكتر و سبكتر است. به همین دلیل است كه فضانوردان، برای بازگشتن از كره‌ی ماه به سوی زمین، به موشك‌های سبك‌تری احتیاج دارند. انسان، بدون محفظه‌های مخصوص اكسیژن نمی‌تواند در كره‌ی ماه نفس بكشد. زیرا همان‌طور كه گفتیم، جاذبه‌ی ماه، بسیار ضعیف است و نمی‌تواند اتم‌ها و ملكول‌های هوای اطرافش را بسوی خود جذب كند.

اگردر زمین، یك ورزشكار بتواند فقط در حدود دو متر بالا بپرد. او، در كره‌ی ماه، شش برابر این مقدار را خواهد پرید. هم چنین او به آسانی می‌تواند ماشین فضایی اش را جابجا كند.